Buddha Tamnan (Phuttha Tamnan) - พุทธตำนาน [phuk 5-8]

Back to the list
Identification
Inv No: 
004_003_B
Bundles: 
11
Category: 
Tamnan
Textual datas
Original titles (Thai script): 
พุทธตำนานพระบาทผูก 5, ตำนานพระบาทแลธาตุผูกถ้วน 6, ตำนานพระบาทผูก 7, ตำนานพระบาทแลธาตุผูกถ้วน 8,
Uniform Thai title: 
พุทธตำนาน [phuk 5-8]
Uniform title (transliterration): 
buddha taṃnān
Uniform title (transcription): 
Buddha Tamnan
Era (text): 
?
Date (manuscript): 
1245
Era (manuscript): 
CS
Date (AD): 
1883
Calendar Thai script: 
phuk 5: เดือน 12 ขึ้น 14 ค่ำ วัน 7 [เสาร์] ยามกลองแลง
Original repository (Thai script) / scribe place: 
วัดกลาง
Beginning and end: 
Phuk 5:
a. นโม ตสฺสตฺถุ ตตฺร ภควา สิลายํ ยถาภิรนฺตํ วิหริตฺวา ดูราสัปปุริสะทั้งหลาย ภควา อันว่าพระพุทธเจ้าก็อยู่สำราญ
ในศิลาผาแรมที่นั้นตามกาลควรแล้ว ในวันเดือน 4 ออกค่ำ 1 ก็เสด็จออกจากผาแรมที่นั้นก็ไปรอดที่ 1 คนทั้งหลายก็มา
ไหว้แลบูชาพระพุทธเจ้าแล้วกล่าวว่า ภนฺเต ข้าแด่พระพุทธเจ้า ผู้ข้าทั้งหลายอยู่บ้านเล็กเมืองน้อยจักหาสังกินสังทานบ่
ได้แล น้ำก็บ่มีปลา ไร่นาก็บ่มีข้าว มักว่าบ่ได้ข้าว ไร้แลทุกข์ยากเข็ญใจหาสังกินสังบ่ได้…
z. …ครั้นมาถึงหาดผาคำที่นั้นหื้อไหว้แลสักการบูชาพระบาท แลบูชาพระยานาคแล้ว จึงไปดีมาดีชะแล ครั้นบ่บูชาก็บ่
พึงใจ เทวดาอารักษ์จักมักล่มเรือแพเสีย แม่นเทียวทางบกก็จักเป็นภัยอันตรายชะแล ผิว่ากระทำอนาทร ผิดอารักษ์ที่
นั้นแลบ่บูชาหื้อชอบหื้อดี แม่นไปเยียะสร้างไร่นาก็บ่สมริทธีเพื่ออารักษ์ไปบีบเบียนนั้นชะแล พระพุทธเจ้าก็ทำนวายพระ
บาทหาดน้ำผาคำ แลพระบาทผาสองรอย ไว้บ้านฝายบ้านเสี้ยวฉันนี้ก็มีแล…

Phuk 6:
a. ตโต ภควา พฺยากรณมกาสิ จตฺตาโร เต วาณิชา นาวายํ อาสนํ ปญฺญาเปตฺวา ภควนฺตํ อภิรธายีติ ดูราโสตุชนะ
สัปปุริสะทั้งหลาย ภควา อันว่าพระพุทธเจ้าก็กระทำแล้วก็พร้อมกันราธนาพระพุทธเจ้าแลอรหันตาเจ้าขึ้นสำราญเหนือ
เรือที่นั้นแล้ว พระยาอินทร์มีมือถือเกิ้งกั้งตั้งอยู่ภายหลังพระพุทธเจ้าแลสาวกเจ้าก็นั่งแวดล้อมพร้อมพระพุทธเจ้าแล้วก็
ล่องเรือจอดถึงท่าน้ำที่นั้นแล้ว พ่อค้าก็ใช้ผู้ 1 เมือสัญญาคนทั้งหลายว่า…
z. …ส่วนว่าภัทรกัปอันนี้ก็ครึ่งในกาลยามนั้นแล มักว่าเป็นครึ่งภัทรกัปในกาลที่นั้นหั้นแล อธิบายยัตถาเทศนาก็มีดังนี้
แล พระพุทธเจ้าเทศนาแก่มหาอานนทเถระด้วยประการดังนี้แล มหาอานนทเถระตนเป็นอรหันตา แลพระยาอินทร์
พระยาอโศก แลเทวดา อารักษ์ทั้งหลายได้สดับรับฟังธรรมเทศนาอันนี้แล้ว ก็กระทำสาธุการซึ่งธรรมเทศนา แล้วก็บูชา
ตามปัญญาสติกำลังแห่งตนก็มีวันนั้นแล…

Phuk 7:
a. นโม ตสฺสตฺถุ ปุนทิวเส ภควา ตตฺร ปิณฺฑาย จาริกํ ปตฺตจีวรมาทาย ปุพฺพณฺหสมยํ นิวาเสตฺวา สงฺฆาฏิจีวรํ ดูรา
สัปปุริสะทั้งหลาย ปุนทิวเส ในวันลุนน้ัน คืนในวันเดือน 5 ออกค่ำ 1 นั้น ภควา พระพุทธเจ้าก็ลุกในกาลเมื่อเช้า แล้วก็นุ่ง
คุมผ้าสังฆาฏิจีวร แล้วก็ถือเอาผ้าแลบาตรเพื่อจระเดินบิณฑบาตข้าว ก็จระเดินออกจากดอยถ้ำอันเป็นรูปช้างสารนั้นแล้ว
ก็จระเดินเข้าไปเอาข้าวบิณฑบาตด้วยลำดับเรือน ก็ไปถึงบ้านอัน 1 ชาวบ้านอันนั้นหัน…
z. …แล้วก็เสด็จไปสู่ด่านทัมมิละ ข่า ว้าทั้งมวลแล้วก็สั่งสอน เขาทั้งหลายก็บ่ฟังบ่ละมิจฉาเขาเสียได้ พระเจ้าสอนบ่ได้ก็
เสด็จจากด้าวทัมมิละ ข่า ว้า ไปรอดเมืองแช่ ก็มาไว้พระบาทเชียงผาแล้ว ก็มาไว้พระบาทแดนเมืองมางแล้วก็เสด็จออก
ไปจากเมืองมาง ไปเมตตาทัมมิละข่า ชาวดอยแล้ว ชนบทบ้านเมืองในเมืองเขมรัฐ คือ เชียงตุง คือ ละแวกแคว้นเมืองเขิน
ทั้งมวลชู่แห่ง ก็ย่ำรอยพระบาทไว้ยังพระบาทตามอันควรเพื่อหื้อเป็นที่ไหว้แลบูชาแก่คนแลเทวดาทั้งหลายก็มีแล…

Phuk 8:
a. นโม ตสฺสตฺถุ โยนกโลกสฺมึ ภควา จาริกฺจรติ ดูราโสตุชนะสัปปุริสะทั้งหลาย พระพุทธเจ้าแห่งเราก็เอาอรหันตา แล
พระยาอินทา พระยาอโศกไปจระเดินโผดสัตว์แลคนทั้งหลายในเมืองเขมรัฐชู่แห่งแล้ว ก็เสด็จเข้ามาในละแวกแคว้นเมือง
โยนกโลก คือ เมือง(ยวน) ก็มีแล พระพุทธเจ้าก็เข้าไปถึงเมืองพยาก ก็ไปถึงแม่น้ำที่ 1 ชื่อว่าพยัคฆนที คือ แม่น้ำพยากแล
พระพุทธเจ้าสีฟันซ่วยหน้าแลนั่งอยู่ในที่นั้น ยังมีชาวทัมมิละผู้ 1 มันก็จระเดินไปป่า…
z. …คือจุฬกัสสปเถระน้อยเมือนิพพานในระหว่างดอยเมืองมิถิลา คือเมืองห้อ เมืองแส บัดนี้ตน 1 แล คืออัสสชิเถระแล
อตุลเถระ 2 ตนนี้นิพพานในดอยพระบาทผาน้อยเมืองลาที่หัวแคว้นลอ แล้วเอาใส่หีดผาแก้วไว้นั้น 1 แล พระยาอินทร์ก็
เมือพิจารณารักษาคราบมหาเถรเจ้าทั้ง 2 ในถ้ำพระบาทผาน้อยที่นั้นดีแล้ว ก็สยองไปลวงบนหนอากาศ ก็ไปเขิ็ดทันพระ
พุทธเจ้าที่ดอยเก้ิงเชียงใหม่ที่นี้เล่าก็มีวันนั้นแล…
Foliation / pagination: 
Phuk 5: 1A-18A (alphabetical order in Northern Thai) 1A-8A อ-โอ, 9A-18A ก-ญ; phuk 6: 1B-21B (alphabetical order in Northern Thai) 1Bก, 7B-19B ก-ฐ, 20B ติ ริ นิ, 21 จิ ฌิ สิ; 1B-6B (Northern Thai) 1-6; phuk 7: 1B-22B (alphabetical order in Northern Thai) 1B-8B อ ต้น-โอ, 9B-22B ก-ฒ ปลาย, 5B-21B (Northern Thai figures) 5-21; phuk 8: 1B-18B (alphabetical order in Northern Thai) 1B-8B อ-โอ, 9B-18B ก-ญ; 4B (Northern Thai figures) 4;
Subject descriptors or key words